منکیو هنگام نوشتن کتاب فعلی، از ابزراهای زیادی کمک گرفته است. این الگوها بسیار مفیدند، زیرا به ما کمک میکنند از جزئیات صرف نظر و فقط بر روابط مهم بین متغیرها تمرکز کنیم. و اساسا چرا اطلاعات اقتصادی در همهی حوزههای موجود کمک میکند؟ شاید بد نباشد مقایسهای بین ترکیه و ایران داشته باشیم، چرا که هم همسایه هستند و هم جمعیت مشابهی دارند. در گزارش جدید این نهاد بینالمللی صراحتا اشاره کرده است که بخشی از منابع ارزیابی رشد اقتصادی کشورها، آمارهای رسمی خود کشورها بوده است. ↑ «درآمد نفتی ایران چند میلیارد دلار است؟». تنها کشورهای فقیر آفریقایی و چند کشور انگشت شمار دیگر از آمریکا جنوبی، پاکستان، افغانستان، عراق و غیره از لحاظ سرانه تولید ناخالص داخلی در وضعیت بدتری نسبت به ایران قرار گرفتهاند. اقتصاد کلان (Macroeconomics) را مطالعهی وضعیت کلی اقتصاد یک ملت میدانند. دکتر حمیدرضا ارباب تاکنون هجده کتاب را دربارهی اقتصاد ترجمه کرده است و همهی کتابهای او را نشر نی منتشر کرده است. حتی در کشورهای نسبتا فقیر شمال ایران، مانند ترکمنستان، آذربایجان و ارمنستان، باز هم سرانه تولید ناخالص داخلی بیشتر از ایران است. در سال ۸۹ به دلیل تورم زاید و رشد نقدینگی باز هم فاصله میان نرخ ارز دولتی و ارز آزاد ایجاد شد و باز هم شاهد ارز دونرخی و در نتیجه رانت و فساد بود.
مادر و فرزندی در مشهد مشغول زبالهگردی. او میگوید “کودکانی بودند که ۲۰ ساعت در روز نیز مشغول کار بودند؛ این یک نوع بردهداری نوین است”. آنها بیتوجه به کودکی که پشت سرشان از سطل زباله مشغول جمعآوری آشغال است به خیابان نگاه میکند. از طرفی صندوق بینالمللی پول میگوید برای اولین بار، تراز تجارت خارجی ایران منفی شده است. بخش ششم که آخرین بخش این کتاب است با نام ریشههای خرد اقتصاد کلان، پس از معرفی نظریههای گوناگون برای بررسی و تفسیر اقتصاد در بلندمدت و کوتاهمدت و کاربرد این نظریهها در مباحثات مربوط به سیاستهای کلان اقتصادی، چند موضوع کلیدی دیگر را بیان و آنها را تحلیل میکند. سوم، چنانچه ابتدا الگوهای تسویه بازار را بررسی کنیم ارتباط بین اقتصاد کلان و اقتصاد خرد بیشتر روشن میشود. این حوزه به چند زیرشاخه تقسیم میشود؟ البته سال گذشته میلادی، ایران در میان چند کشور انگشتشماری بود که رشد اقتصادی داشت و اگر وضعیت را برای سال ۲۰۱۹ بررسی کنیم، جایگاه ایران نازلتر خواهد بود. بخش چهارم این کتاب با نام «نظریهی ادوار تجاری: اقتصاد در کوتاه مدت»؛ به بررسی اقتصاد در دورهی کوتاهمدت با وجود چسپندگی قیمتها میپردازد.
بخش دوم کتاب اقتصاد کلان «نظریه کلاسیکها: اقتصاد در سایت atlasmarketing بلندمدت» نام دارد. تیمور رحمانی، مهدی تقوی و محسن نظری دو کتاب به نام اقتصاد کلان دارند که نباید آنها را با اقتصاد کلان گریگوری منکیو اشتباه گرفت. همچنین صندوق بینالمللی پول میگوید بدهی خالص دولت ایران در سال ۲۰۲۰ به معادل ۳۵.۷ درصد از کل اقتصاد کشور رسیده، در حالی که این رقم در دوران قبل از تحریها کمی بیش از ۵ درصد بود. ایران از ذخایر ارزی مسدود شده خود در خارج میتواند برای واردات کالاهای انساندوستانه از همان کشورها استفاده کند؛ کما اینکه طی دو سال گذشته همین کار را در اتحادیه اروپا کرده و کلا بیش از ۸ میلیارد یورو واردات از اتحادیه اروپا داشته، در حالی که صادراتش به این اتحادیه طی سالهای ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ مجموعا ۱.۴ میلیارد یورو بود. ترجمهی ارباب از این کتاب، همان سال برندهی جایزهی کتاب پاییز شد. از جمله تصاویری که این روزها در شبکههای اجتماعی دست به دست میشود، این تصویر است. تصویر دیگری درباره زبالهگردی که این روزها در شبکههای اجتماعی دست به دست میشود. با رکود و تورم در اقتصاد ایران، زبالهگردی به منبع درآمد اصلی برخی از ایرانیان تبدیل شده است.
امور مالی، علم مدیریت کردن هزینهها با توجه به بحران زمان و ریسک است که زیرشاخههای آن مباحث حسابداری، حسابرسی است. او علاوه بر تدریس در دانشگاه، در زمان ریاست جمهوری جرج بوش در کاخ سفید هم کار میکرد. با اینکه تنها حدود بیست سال از انتشار این کتاب میگذرد اما جامعیت اقتصاد کلان باعث شده است، این کتاب در دانشگاهها و آموزشگاههای زیادی تدریس شود. او عضو هیئت علمی دانشکدهی علوم اقتصاد علامه طباطبایی است و در دورههای آموزشی اقتصاد تدریس میکند. گریگوری منکیو همهی کتابها و مقالههایش را در حوزهی اقتصاد نوشته است. این کتاب در پنج بخش و نوزده فصل شما را با مفاهیم اقتصاد کلان آشنا میکند. 2. عدم اصلاح ساختاری در شرکتهای داخلی برای تبدیل آنان به ابرشرکت، پیش از واگذاری آنان به بخش خصوصی یا شبهدولتی؛ بهطور مثال دولت بسیاری از کشورها پیش از واگذاری شرکتهای فولادسازی، همه سهام معدن سنگآهن و معدن زغالسنگی که پیشتر تأمینکننده مواد خام فولادساز مربوطه بوده را همراه با کنسانترهسازی معادن موردنظر، به شرکتهای فولاد واگذار میکنند؛ در حالیکه در ایران معادن و صنایع فولادی بهطور جداگانه واگذار گردیدند که همین امر موجب گردید که فولادسازان همواره جهت تأمین سرمایه در گردش موردنیاز برای خرید مواد خام خود، اقدام به گرفتن وام از بانکها کنند که خود منجر به بدهکاری فولادسازان، افزایش نقدینگی در جامعه و تورم در اقتصاد ایران گشتهاست.
منکیو که استاد دانشگاه هاروارد و فارغالتحصیل رشتهی اقتصاد کلان از دانشگاه ام.آی.تی و دانشگاه پریستون است را پدر اقتصاد کلان میدانند. صندوق بینالمللی پول در گزارش جدید خود میگوید ذخایر ارزی قابل دسترس جمهوری اسلامی در سال گذشته میلادی به ۴ میلیارد دلار سقوط کرده که برابر ۱۰ درصد از کل ذخایر ارزی کشور (مسدود شده و آزاد) است. در مقام مقایسه شاید بد نباشد اشاره کنیم که اقتصاد ایران و کره جنوبی در ابتدای انقلاب جمهوری اسلامی در یک سطح و به ارزش ۶۵ میلیارد دلار بود. این در حالی است که پایداری توسعه سیاسی در دهه ۱۳۶۰ به شدت کاهش یافتهاست که با توجه به شرایط جنگی حاکم بر کشور و تحولات سیاسی پس از انقلاب ۱۳۵۷، با انتظارات تطابق دارد. گریگوری ان. منکیو، اقتصاددان آمریکایی است. منکیو که علاوه بر اقتصاددان، یک سیاستمدار هم هست، در مقدمهی کتابش معنای اقتصاددان را تعریف میکند: «یک اقتصاددان باید تا حدودی ریاضیدان، مورخ، فیلسوف، دولتمرد، اهل سیاست و…
گریگوری منکیو در مقدمهی کتاب اقتصاد کلان میگوید:«روش و نگاه من در تدریس اقتصاد کلان این است که ابتدا دورهی بلند مدت با فرض انعطاف پذیری قیمتها و سپس دورهی کوتاهمدت با فرض چسبندگی قیمتها را بررسی میکنم. گریگوری منکیو در مقدمهی کتابش میگوید: «کتاب با مروری کوتاه بر مهمترین موضوعات و آموزشهای مورد توافق اقتصاددانان کلان و بحث دربارهی مهمترین پرسشهای بدون پاسخ در این حوزه به پایان میرسد.» او معتقد است که آموزش فصل آخر این کتاب برای دانشجویان این حوزه بسیار مفید است چون ممکن است پاسخ پرسشهای این فصل را با تحقیق و بررسی به دست آورند. اقتصاددانان اسباببازی اقتصاد را به منظور توصیف متغیرهای اقتصادی مانند GDP، تورم و بیکاری طراحی میکنند و میسازند. استفاده میکنند، ولی الگوی طراحی شده از سوی یک اقتصاددان احتمالا بهجای چوب، چسب و پلاستیک از نمادها و معاملات مختلف ساخته شده است. این در حالی است که کل صادرات کشور در سال ۲۰۱۸ و قبل از تحریمهای آمریکا بیش از ۱۰۳ میلیارد دلار بود. بر اساس برآورد صندوق بینالمللی پول، سرانه تولید ناخالص داخلی ایران پارسال ۱۳ هزار دلار بود، در حالی که این رقم برای نمونه در ترکیه بیش از ۳۰ هزار دلار، در روسیه نزدیک ۲۸ هزار دلار، در عربستان ۴۷ هزار دلار، در کویت ۴۱ هزار دلار، در امارات ۵۹ هزار دلار و در قطر بالای ۹۳ هزار دلار بود.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی مدعی رشد ۲.۲ درصدی اقتصاد کشور در ۹ ماهه ابتدایی سال گذشته خورشیدی شده است. بدین ترتیب کل ذخایر ارزی کشور چه آنهایی که در خارج مسدود شده و چه ذخایری که در دسترس جمهوری اسلامی است، پارسال ۴۰ میلیارد دلار بوده است. به هر تقدیر، بر اساس برآورد صندوق بینالمللی پول، تولید ناخالص داخلی ایران در سال گذشته میلادی بر اساس قیمتهای جاری، ۶۳۵ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار بوده است. این رقم در سال ۲۰۱۸ حدود ۱۲۰ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار بود. نکته دیگر اینکه، جمعیت ایران نیز طی چهار دهه گذشته از ۳۶ میلیون نفر به ۸۳ میلیون نفر رسیده است و ایران بیش از یک درصد جمعیت جهان را در خود جای داده است. اقتصاد خرد (Microeconomics)، شاخهای تئوری از علم اقتصاد است که مسائل و مشکلات اقتصادی را در بعد فردی و شخصی بررسی میکند. گستردهترین تعریف اقتصاد را میتوان شاخهای از علوم انسانی تعریف کرد که تولید، پخش و مصرف کالا و خدمات را مطالعه و بررسی میکند و زیرشاخههای علم اقتصاد، اقتصاد کلان و اقتصاد خرد است. در اقتصاد خرد مسائل اقتصادی در سطح مصرفکنندگان و تولیدکنندگان جزئی بحث میشود و در آن رفتار اقتصادی تصمیمگیرندگان واحدهای انفرادی مانند مصرفکنندگان و صاحبان منابع را در اقتصاد مورد مطالعه قرار میدهند.
