گذار از اقتصاد خطی به اقتصاد بدون ضایعات و دورریز

افزایش سرمایه گذاری در زیرساخت های آموزشی نیز موجب تقویت سرمایه انسانی خواهد بود و گسترش سرمایه گذاری سبز تاب آوری در برابر تغییرات آب و هوایی را افزایش می دهد. پیش بینی می شود رشد کل اقتصادهای در حال رشد در سال 2021 به 6 درصد برسد، زیرا اثرات همه گیری به تدریج کاهش می یابد و این اقتصادها از افزایش قیمت کالاها و بهبود تقاضای خارجی سود می برند. در اقتصادهای پیشرفته، انتظار می رود که در نیمه دوم سال 2021 ، روند برگشت مجدد سرعت بگیرد، زیرا با واکسیناسیون گسترده، به تدریج گشایش ها دوباره آغاز خواهد شد و بدین ترتیب پیش بینی رشد در سال جاری به 5.4 درصد می رسد -بالاترین سرعت در حدود پنج دهه گذشته. موج اخیر همه گیری اکنون در برخی از بازارهای در حال ظهور و اقتصادهای در حال توسعه هم چنان فراگیر است و واکسیناسیون به ویژه در کشورهای کم درآمد به کندی در حال انجام است. بهبود فعالیت های جهانی و قیمت کالاها به افزایش تورم کمک می کند، به ویژه در برخی از کشورهای در حال رشد که کاهش ارزش ارز داخلی را تجربه کرده اند. بسیاری از کشورهای دیگر، در درجه اول کشورهای در حال رشد، در کنار افزایش موارد ابتلا به ویروس، رشد معکوس را تجربه می کنند، حتی اگر موج های اخیر همه گیری نسبت به قبل اختلال کمتری در فعالیت های اقتصادی ایجاد کنند.

با این وجود ، پیش بینی می شود تا سال 2022 تولید ناخالص داخلی جهانی 1.8 درصد کمتر از پیش بینی های پیش از همه گیری باشد. اقتصاد چرخشی، مدل تولید و مصرف پایدار است و اساسا با مدل اقتصاد خطی متفاوت است. اقتصاد چرخشی به عنوان چرخههایی متنوع، پیشرفتهای اقتصاد را با حمایت و حفاظت از منابع طبیعی و شرایط محیطی کسب و کار (منطقهی، ملی و بینالمللی) متعادل میکند و تازهترین تلاش برای نمایش یکپارچهسازی فعالیتهای اقتصادی و محیطی در راستای توسعه پایدار ارایه میدهد. اقتصاد، به عنوان یک علم و دانش مستقل، از زمان شروع انقلاب صنعتی در صحنه حیات علمی جوامع بشری با انتشار کتاب در باب ماهیت و علل ثروت ملل (۱۷۷۶) آدام اسمیت در عمل متولد شد و با انتشار این کتاب فصل نوینی در نگرش انسان به جهان و تلاشها و کوششهای جوامع بشری در امور معیشتی، کار و تولید گشوده شد. در حالی که با پیشی گرفتن تولید صنعتی از سطح قبل از همه گیری فعالیت های تولیدی جهانی قوت گرفته، فعالیت های بخش خدمات – به ویژه در بخش گردشگری- هم چنان به کندی پیش می رود. با ادامه روند واکسیناسیون، فعالیت های اقتصادی در کشورهای بزرگ پیشرفته -به ویژه در ایالات متحده که ازاقدامات حمایت مالی قابل توجهی برخوردار است- در حال تقویت است.

جمعیت جهان در حال رشد است، مادامی که انسان در حال تامین نیازهای خود برای این رشد جمعیت است، به محیطزیست و منابع آن آسیبهای جدی وارد میکند. برای تسویه بدهی فقیرترین کشورهای جهان و تأمین اعتبار سرمایه گذاری های مورد نیاز برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای به همکاری جهانی، از جمله مشارکت بخش خصوصی، نیاز است. کنترل همه گیری در سطح جهانی به توزیع عادلانه تر واکسن ، به ویژه برای کشورهای کم درآمد نیاز دارد. با این حال، اقتصاد جهانی در سطحی پایین تر از برآوردهای پیش از همه گیری قرار دارد. بنابر این، اقتصاد علمی است که رفتار و رابطه انسانها را با اشیای مادی مورد نیازش که به رایگان در طبیعت یافت نمیشود، مطالعه میکند. اما اگر بخواهیم در یک جمع بندی کلی آن را تعریف کنیم، باید گفت اقتصاد علمی است که رفتار انسان در مبادلات را بررسی میکند، سپس سعی میکند با استفاده از قوانین ریاضی این رفتارها را به بهترین شکل مدل کند. شاید سادهترین و بهترین تعریف اقتصاد، علم تخصیص امکانات محدود به خواستههای نامحدود جوامع بشری باشد.

علیرغم این بهبودهای پیش بینی شده، همه گیری تأثیر مخربی بر رشد درآمد سرانه، فقر و نابرابری داشته است، وبرای یک دوره طولانی ادامه خواهد داشت. پیشرفت در واکسیناسیون عامل تعیین کننده در این پیش بینی کوتاه مدت است. در مقابل، اقتصادهای پیشرفته عموما شاهد پیشرفت قابل ملاحظه ای در واکسیناسیون بودند که به کنترل شیوع ویروس کمک کرده است. نابرابری در واکسیناسیون جهانی و اقدامات مربوط به کنترل همه گیری در کشورها سهم بزرگی در این مسئله دارد. با کنترل همه گیری، اقدامات سیاسی برای رسیدگی به اثرات مخرب آن مورد نیاز است، که این امر ایجاد نوعی توازن میان اولویت ها را ایجاب می کند. مرده ریگ همه گیری این بیماری چالش های پیش روی سیاست گذاران را تشدید می کند، چرا که آنها ضمن حمایت از ثبات قیمت و ثبات مالی، باید در اندیشه نیاز به حمایت برای بهبود وضعیت باشند. به عنوان مثال، اصلاحات بازار کار و شبکه های ایمنی اجتماعی بهبود یافته می توانند با تسهیل حرکت کار به سمت بخشهای با رشد بالا ضمن محافظت از گروههای آسیب پذیر، بهره وری نیروی کار را تقویت کنند. در دهه 1950 پس از پایان جنگ جهانی دوم، شاخهای از علم اقتصاد تحت عنوان اقتصاد توسعه ظهور کرد.

علم اقتصاد به دو شاخه کلی خرد که موضوع آن تحلیل رفتار واحدهای اقتصادی افراد، خانوارها، بنگاهها و بازارها است و اقتصاد کلان که موضوع آن تحلیل و مطاله رفتار و عملکرد عمومی و کلی اقتصاد مانند درآمد ملی، سرمایهگذاری کل، مصرف ملی، پسانداز ملی و… ضرورت تحلیل تئوریک و علمی داد و ستد بین دولتها و عملکرد اقتصادی بین دولتها در سطح بینالمللی، سبب توسعه و گسترش دو شاخه جدید دیگر علم اقتصاد به نام اقتصاد تجارت بینالملل که موضوع آن مطالعه جریان مبادله کالا و خدمات بین کشورها است و اقتصاد مالیه بینالملل که موضوع آن مطالعه مبادلات سرمایهای بین کشورها، بازار ارز، تراز دریافتها و پرداختها و… تا سال 2022 ، تولید جهانی حدود 2 درصد کمتر از پیش بینی های پیش از همه گیری خواهد بود و زیان درآمد سرانه در سال گذشته در حدود دو سوم کشورهای در حال ظهور و اقتصادهای در حال توسعه به طور کامل جبران نخواهد شد. در پاسخی ساده باد گفت انسان برای بقای خود نیاز دارد، تا جای ممکن منابع را بازیافت کند و مجددا به چرخه تولید برگرداند. پیشبینیها نشان میدهد که اگر با روند فعلی انسان تولیدات خود را ادامه دهد، در پی صدماتی که محیطزیست وارد میکند، تامین غذا، آب و منابع مورد نیاز در سال 2050 برای جمعیت کره زمین غیرممکن خواهد بود.

هدف علم اقتصاد تبیین، تحلیل و پیشبینی رفتار پدیدهها، واحدها و متغیرهای اقتصادی و هدف نهایی آن بررسی وضعیت موجود، شناسایی و برنامهریزی برای رسیدن به وضعیت مطلوب، برای بهبود شرایط زندگی جوامع بشری است. اقتصاد باید درک، بیان و تا حدی پیشبینی رفتارهای متنوع اقتصادی انسانها را امکانپذیر سازد و به بهبود رفاه مادی فردی و جوامع بشری کمک کند. علاوه براین سعی بر آن تا جای ممکن مقالات مختلف در این زمینه را منتشر و تقدیم حضور شما عزیزان کنیم. علاوه بر این، این بهبودی نابرابر و نامتوازن است و بسیاری از کشورهای فقیرتر را شامل نمی شود و اعتماد زیادی هم نسبت به تدوام آن وجود ندارد. در بیان واژه اقتصاد تعاریف زیادی بیان شده است. تعاریف متعدد و متفاوتی با تاکید بر جوانب و موضوع خاص علم اقتصاد ارایه شده است و تعریف واحدی از این دانش وجود ندارد. اما با این اقتصاد آینده بشر در خطر قرار دارد.آسیبهای وارده بر پیکره محیطزیست بهحدی بوده که تغییرات اقلیمی گسترده را موجب شده است. این عوامل موجب شده تا کارشناسان آینده بشر را در مخاطهای بزرگ ببینند. پیش بینی می شود که روند بهبودی تا سال 2022 ادامه یابد و رشد جهانی در آن سال به 4.3 درصد برسد.

افزایش سطح بدهی ها، سیستم مالی را در برابر افزایش ناگهانی نرخ بهره آسیب پذیر می کند، که این می تواند ناشی از افزایش ریسک گریزی، تورم و یا انتظارات برای افزایش سریع پول باشد. اگرچه این ممکن است پاسخ سیاست انبساطی را تضمین نکند، فشار تورم اضافی در سراسر اقتصادهای در حال رشد ممکن است باعث کاهش انتظارات تورمی شود و می تواند علیرغم بهبودهای تحت فشار، موجب افزایش پول شود، که در برخی موارد می تواند منجر به ریسک مالی شود. در میان کشورهای کم درآمد، انتظار می رود رشد در سالهای 2021 تا 2022 به طور متوسط 3.8 درصد افزایش یابد – بسیار کمتر از سرعت متوسط 5.1 درصدی در دوره 19-2010 و پایین تر از پیش بینی 4.9 درصد برای سال 2022 تا پیش از همه گیری. اگرچه پیش بینی می شود رشد سرانه در اقتصادهای در حال رشد امسال 4.9 درصد باشد ، اما در بسیاری از کشورهای کم درآمد اساساً صفر خواهد بود. در مقایسه با بهبودهای در پیِ رکودهای جهانی قبلی، چرخه فعلی به طور مشخص نامتوازن است و تولید ناخالص داخلی بسیاری از کشورهای در حال رشد تا مدت ها پایین تر از زمان پیش از همه گیری باقی خواهد ماند.

وظیفه اقتصاد بهترین تخصیص ممکن منابع، به تقاضا و نیازها است. در کنار این چند رشته اقتصادی، رشتههای دیگری مانند اقتصاد کشاورزی، انرژی، کار، منابع، بهداشت، دفاع، هنر، اطلاعات، محیط زیست، منابع طبیعی و… امروزه اقتصاد خطی که در آن فرض میشود، مقادیر نامشخص و نامحدودی از منابع طبیعی وجود دارند و محیطزیست ظرفیت نامحدودی برای جذب ضایعات، زبالهها و آلودگیهای محیط زیستی را دارد، به طور کامل مردود شده است. امروزه مسایل اقتصادی نقش مهمی در زندگی جوامع بشری دارند و اهمیت روز افزون آن سبب شده که عاملهای اقتصادی حتا بر جنبههای متنوع اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جوامع بشری، چیره شوند. پیش بینی های مبتنی بر انتظارات تورمی به افزایش تورم در سال 2021 اشاره دارد که در بیش از نیمی از اقتصادهای در حال رشد از محدوده هدف فراتر خواهد رفت. به دلیل بهبود چشم انداز جهانی و عرضه خاص کالاها، قیمت کالاها به طور چشمگیری افزایش یافته است.

از جمله کشورهای پیشرو در تولیدات جهانی. پیش بینی می شود اقتصاد جهانی در سال 2021، رشدی 5.6 درصدی داشته باشد -این بالاترین نرخ رشد پس از یک دوره رکود اقتصادی در 80 سال گذشته است. در گذشته یک فاکتور مهم در بکارگیری علم اقتصاد نادیده گرفته میشد، آن هم خطی در نظر گرفتن اقتصاد بود. اساس موضوع علم اقتصاد بررسی رفتار انسانها و جوامع بشری است. به تعبیری، در علم اقتصاد رفتار اقتصادی جوامع بشری در ارتباط با تولید، مصرف، پسانداز، ثروت و… علم اقتصاد یکی از رشتههای علوم اجتماعی است و موضوع آن فعالیتهای مربوط به دخل و خرج، چگونگی روابط مالی افراد جامعه با یک دیگر، اصول و قوانینی که بر امور مالی حکمفرما است و وسایلی که باید در عمل با توجه به مقتضیات زمان و مکان اتخاذ شود تا سعادت و ترقی جوامع بشری را تضمین کند، تعریف شده است. هر چند علم اقتصاد با پیشینهای حدود 2.5 قرن، در مقایسه به سایر علوم، از قدمت کمی برخوردار است، اما سیر تکامل و پیشرفت عمیق و سریع آن در قیاس با سایر علوم چشمگیر است و قلمرو خود را تا گستره مسایل و موضوعهای متنوعی از فرهنگ تا محیطزیست گسترش داده است.

وضعیت مالی جهانی هم تا حدودی دشوارتر شده است، و این مسئله تا اندازه ای در افزایش نرخ سود اوراق قرضه ایالات متحده در میانه فشارهای تورمی انعکاس می یابد. با توجه به افزایش بدهی های دولتی، بهبود کارایی هزینه های عمومی ضروری خواهد بود. انتظار می رود ایالات متحده و چین بیش از یک چهارم از رشد جهانی در سال 2021 را به خود اختصاص دهند، و این برای امریکا تقریبا برابر با سه برابر سهم میانگین این کشور طی سالهای 19-2015 است. با وجود چنین نرخ رشد بالایی، انتظار می رود سطح تولید ناخالص داخلی جهانی در سال 2021 در حدود 3.2 درصد کمتر از پیش بینی های پیش از همه گیری باشد. علی رغم انتظار نسبت به بهبود وضعیت اقتصادی در کوتاه مدت، تولید در اقتصادهای در حال رشد احتمالاً برای مدت طولانی کمتر از روند قبل از همه گیری باقی خواهد ماند، چرا که بسیاری از محرک های اساسی رشد توسط همه گیری آسیب دیده اند.

مضاف بر دغدغه بهبود اقتصادی، سیاست گذاران همچنین باید به تلاش های خود در جهت اصلاحات منجر به رشد و هدایت اقتصاد به یک مسیر توسعه سبز، پایدار و سایت atlasmarketing فراگیر ادامه دهند. تداوم همه گیری مداوم همچنان مسیر فعالیت اقتصادی جهانی را جهت داده و شیوع شدید این روند، رشد در بسیاری از کشورها را تحت تأثیر قرار می دهد. برای تسریع در بهبودی اقتصادی که نابرابری را کاهش می دهد و پایداری محیطی را افزایش می دهد، در نهایت اقتصادی در مسیر توسعه سبز ، انعطاف پذیر و فراگیر لازم است. انتظار می رود در بسیاری از اقتصادهای در حال رشد دیگر، با افزایش موارد ابتلا، و موانع بر سر خرید و تزریق واکسن و همچنین با برداشتن بخشی از حمایت های مالی، نرخ رشد کم تر باشد. همچنین می توان با تلاش برای افزایش دسترسی به شبکه های دیجیتال و کاهش هزینه های تجارت، بهره وری را افزایش داد. در بسیاری از کشورهای در حال ظهور و اقتصادهای در حال توسعه، افزایش مشکلات ناشی از همه گیری کووید-19، موانع بر سر راه واکسیناسیون و توقف بخشی از اقدامات حمایتی از اقتصاد کلان موجب خنثی شدن برخی از مزایای ناشی از افزایش تقاضای خارجی و بالارفتن قیمت کالاها می شود.

به دنبال انقباض 3.5 درصدی ناشی از همه گیری کووید-19 در سال 2020، اقتصاد جهانی رشد چشمگیری پیدا کرده است. بر این اساس این گزارش، پیشبینی شده اقتصاد جهانی پس از عبور از بحران ناشی از همهگیری ویروس کرونا وارد دورهای از رشد میشود که در هشتاد سال گذشته بیسابقه بوده است. به گزارش اقتصادنیوز ، بانک جهانی در جدیدترین گزارش خود، پیشبینی این سازمان را از چشمانداز اقتصادجهانی را در سالهای 2021 و 2022 ارائه کرده است. انسانها با توجه به تمایلی که به ارضای نیازهای نامحدود خود دارند، همواره سعی دارند با صرف حداقل تلاش و هزینه، حداکثر نتیجه را به دست آورند. دسترسی بسیار نابرابری به واکسن دارند. برای اطمینان از توزیع به موقع و عادلانه واکسن -به ویژه در کشورهای کم درآمد که واکسیناسیون همچنان بسیار کند است- همکاری بین المللی لازم است. اولویت اصلی همچنان کنترل همه گیری، از جمله غلبه بر موانع در تهیه و توزیع واکسن است.

توسط حمید صباغی

حمید صباغی هستم یک بازاریاب